عکاسی پرتره عکس گرفتن از چهره انسان است. در اطراف ما هم عزیزانی هستند که میخواهیم همیشه به یادشان باشیم. میخواهیم در بهترین و مهمترین روزهای زندگی با عزیزانی که داریم عکس بگیریم تا خاطرهای ناب داشته باشیم. پس باید این نوع عکاسی را حتی شده در حد مقدماتی بلد باشیم. عکاسی چهره جزو ژانرهای وسیع عکاسی است و با ژانرهای گوناگونی مثل عکاسی خیابانی، عکاسی هنری و … همپوشانی دارد. در ادامه این مقاله با ما در مدرسه هنر چیک چیک همراه باشد تا زیر و بم این ژانر محبوب را بشناسیم.
گام اول:تعریف عکاسی پرتره
عکاسی چهره یعنی انتقال هویت، روحیات و احساسات سوژه. در این ژانر عکاسی قرار است به کمک نورپردازی، عناصر پس زمینه و موقعیت سوژه، ژست و میمیکهای صورت حالات روحی و احساسات سوژه را منعکس کنید. برخی فکر میکنند عکاسی پرتره یعنی ناگهانی و بدون هماهنگی عکس گرفتن؛ ولی این غلط است. در این نوع عکاسی برای انتقال هرچه بیشتر احساسات و مفاهیم باید بین عکاس و سوژه هماهنگی باشد. ژستها فکر شده و نورپردازی مناسب اعمال شده است. هر چه قدر بیننده متوجه حالات روانی و احساسات سوژه شود ارتباط بیشتری با عکس شما برقرار میکند.
گام دوم:تاریخچه
پادشاهان ساعات متمادی مملکت را دست وزیر میسپردند و مقابل نقاش مینشستند تا چهره آنها را نقاشی کند. تا قرن ۱۹ میلادی تنها راه برای ثبت تصویر نقاشی پرتره بود. این کار وقت زیاد و هزینه هنگفتی لازم داشت که مردم عادی هیچکدام را نداشتند. اوایل قرن نوزدهم بود که لوئیس داگر با ابداع تکنیک داگرئوتیپ اولین تصویر پرتره را از خود ثبت کرد. این لحظه در دنیای عکاسی آغاز ژانر مهم عکاسی پرتره است.
گام سوم:انواع عکاسی پرتره
همانطور که گفتیم این ژانر بسیار گسترده است. بعضی از زیرشاخههای این ژانر خود یک ژانر جداگانه را دربرمیگیرند.
پرتره سنتی
قدیمی اما همچنان پر طرفدار. در این دسته بندی سوژه یک نفر است. فرد دقیقا مستقیم چشمانش را به دوبین میدوزد. این مورد کاملا شبیه عکاسی چهرههای قدیمی است.
پرتره خاوادگی و گروهی
یکی از شیرینترین قسمتهای عکاسی اینجا شکل میگیرد. در این دسته بندی سوژه شما یک نفر نیست؛ بلکه گروهی از افراد هستند که همدیگر را دوست دارند و در کنار هم میخواهند خاطرهای ثبت کنند. یکی از اصلیترین کاربردهای پرتره خانوادگی در عکاسی کودک و خانواده قابل مشاهده است.
پرتره رسمی
این نوع پرتره بسیار به پرتره سنتی شبیه است اما یکی تفاوت مهم دارد. پرتره سنتی را هر کسی با هر ابزاری میتواند بگیرد؛ ولی پرتره رسمی صرفا باید در یک محیط حرفهای با نورپردازی بی نقص و توسط عکاسی با سابقه گرفته شود. این نوع از عکاسی پرتره را در عکسهای پرسنلی، پردندههای اداری و پروفایلهای رسمی میبینید.
پرتره سورئالیسم
اینجا جایی است که خلاقیت و قوه تخیل شما فضای زیادی برای ابراز وجود پیدا میکند. در این نوع شما باید جوری عکاسی کنید که بیننده به دنبال مرز واقعیت و خیال در عکس بگیرد. در این نوع عکاسی پرتره نرم افزارهای ادیت دست راست عکاس هستند.
پرتره مفهومی و هنری
در یکی دیگر از مقالات عکاسی هنری را معرفی کردیم. آنجا مطرح کردیم که عکاسی هنری وظیفه مهم انتقال پیام را دارد. پرتره هنری هم از همین قائده پیروی میکند. شما در این دسته بندی با عکستان میتوانید احساسات مختلف مثل غم، شادی، خشم و … را به نمایش بگذارید. همچنین با کمی خلاقیت میتوانید مفاهیمی مثل تنهایی و … را منتقل کنید.
پرترههای پر زرق و برق
پرترههای پر زرق و برق یعنی سوژه از المانهای خاصی در آرایش و پوشش استفاده کند. این دسته بندی زیر مجموعه ژانر عکاسی مدلینگ قرار میگیرد.
گام چهارم:ابزار و تجهیزات مورد نیاز
در ژانر عکاسی پرتره طیف وسیعی از عکاسان آماتور تا حرفهای فعالیت میکنند. ابزارهای مورد نیاز شما هم بستگی به سطح کار شما دارد.
دوربین
برای انتخاب دوربین به یک ویژگی مهم توجه کنید. دوربین مناسب عکاسی چهره دوربینهای فول فریم است. بعد از این با توجه به نوع فعالیت خود ویژگی مهم بعدی را لحاظ کنید. اگر از جمله عکاسانی هستید که در فضاهای باز عکاسی میکنید سراغ دوربینهای بدون آیینه بروید. این دوربینها سبک و جمع و جور هستند. دوربینهای DSLR اما مناسب عکاسی در آتلیه و فضاهای بسته هستند چون وزن نسبتا سنگینی دارند.
لنز
در عکاسی پرتره فاصله کانونی جزو پارامترهای بسیار مهم است. برای اینن ژانر لنزهای تله فوتو با فاصله کانونی ۷۰ تا ۲۰۰ میلیمتر مناسب است.
سهپایه
شاید به اندازه دوبین و لنز سهپایه هم مهم باشد. سوژههای شما همیشه مدلهای حرفهای نیستند. به همین دلیل برای اینکه سوژه بهترین ژست را بگیرد گاهی لازم میشود خودتان نزدیک بروید و زاویه دستش را درست کنید. در عکاسی چهره نورپزدازی خیلی مهم است. اگر دوربین را گوشهای بگذارید و به سراغ سوژه بروید همه تنظیمات نورپردازی خراب میشود. در نتیج حتما یک سهپایه تهیه کنید که لازم نباید قاب و کادر را مدام از اول تنظیم کنید.
تجهیزت نورپردازی
هر سبک از عکاسی پرتره ویژگیهای خاص خود را دارد. برای هر سبکی نوع خاصی از نورپردازی مد نظر است. متلا در پرتره خانوادگی نور طبیعی بهترین است؛ با نور طبیعی حس صمیمیت و خلوص منتقل میشود. در صورتی که برای عکاسی پتره سورئال شاید لازم است از نورپردازیهای خاص و چند رنگ استفاده کرد. پس اگر به صورت کاملا حرفهای میخواهید در این ژانر فعالیت کنید با توجه به شاخه تخصصی خود تجهیزات نورپردزای مناسب را تهیه کنید.
گام پنجم:تنظیمات دوربین برای عکاسی چهره
در ابتدای کار دوربین را در حالت تنظیمات دستی قرار بدهید تا راحت باشید و دوربین در اختیار شما باشد.
دیافراگم
همانطور که گفتیم در عکاسی پرتره، فاصله کانونی خیلی مهم است. برای این کار دیافراگم را باز کنید. هر چه عمق میدان کمتر باشد پس زمینه تصویر محو میشود. در نتیجه سوژه برجسته میشود و تمام تمرکز بیننده به سمتش جلب میشود.
ایزو
ایزو را پایین بیاورید از کیفیت عکس بالاتر بود و نویزی در عکس به وجود نیاید.
شاتر
یک فرمول کلی این است که سرعت شاتر را روی عددی بگذارید که دوبرابر طول کانونی لنزها باشد.
گام ششم: تکنیکهای عکاسی پرتره
هرکاری علاوه بر اصول یک سری فوت کوزهگری دارد. عکاسی چهره هم چند فوت کوزهگری ددارد که با رعایت آنها یک عکس بی نقص را ثبت میکنید.
رعایت فاصله
معمولا قرار گرفتن جلوی دوربین افراد را مضطرب میکند. اگر خیلی به سوژه نزدیک باشید نگاه کردن به دوربین او را معذب میکند و این استرس و آشفتگی باعث انقباض عضلات صورت او میشود. این اتفاق در عکس تاثیر منفی میگذارد. برای جلوگیری از این اتفاق یک دوربین که قابلیت زوم خوبی دارد را استفاه کنید تا هنگام زوم کیفیت کاهش پیدا نکند. از سوژه فاصل بگیرید و بعد عکاسی کنید.
بهترین نقطه فوکوس
درست است که سوژه اصلی شما کل صورت است ولی باید یک جایی را برای فوکوس کردن پیدا کنید تا عکس خوبی ثبت کنید. در عکاسی پرتره چشمها مهمترین نقطه صورت هستند. دریچه روح، آیینه احساسات و کلی تعبیر دیگر. روی چشمها فوکوس کنید تا مخاطب با عکس شما ارتباط حسی بهتری برقرار کند.
خطوط یک سوم
یکی از پایهترین تکنیکهای عکاسی که همه عکاسان بلد هستند، قانون یک سوم. چشمهای سوژه را در محل تلاقی خطوط قرار دهید یا هرجزئی که برای شما مهمتر است.
پر کردن قاب
جوری از سوژه عکس بگیرید که پرتره او تمام فریم را پر کند. اینگونه جزییات زیادی در عکس شما مشخص میشود. چین و چروکهای پوست، قطرات آب و … .
تضاد بافت و رنگ
در عکاسی پرتره تنها چیزی که مهم است سوژه است؛ ولی با کمی خلاقیت به خرج دادن در پشت زمینه عکسهای خوبی ثبت میکنید. یکی از رایجترین راهها ایجاد تضاد در رنگ و بافت است. با استفاده از چرخه رنگ این کار را انجام بدهید. اگر سوژه لباس زرد پوشیده پس زمینه را بنفش کنید. همچنین در بافت هم میتوانید تضاد ایجاد کنید. مثلا پیرمردی که که چین و چروکهایش باعث شده پوستش خشن به نظر بیاد در حالی که پشت سرش دریا و لطافت آب تمام قاب را پر کرده؛ و یا لطافت صورت کودک با چوب سخت درخت یا یک دیوار آجری.
ایجاد بوکه
در عکاسی پرتره پس زمینه به طور معمول تار میشود تا تمرکز روی سوژه باشد. شما میتوانید در تار کردن هم خلاقیت داشته باشید و با ایجاد بوکههای نوری در تصویر یک جلوه رویایی به عکس خود بدهید.
گام هفتم: چند نکته درمورد ژست عکاسی
یعضی به ژست گرفتن اعتقادی ندارند و فکر میکنند در عکاسی پرتره فقط باید از صورت شخص عکاسی کرد؛ اما این غلط است.
قانون مثلت
به بدن سوژه جوری حالت بدهید که در اندامش چند مثلث پدید بیاید.
زاویه سه رخ
اگر مدل صورت چاقی دارد برای عکاسی پرتره بهترین مدل استفاده از زاویه سه رخ صورت اوست.
مو
درصورتی که شخص مورد نظر شما موهای کمی دارد دو کار را انجام دهید. اول اینکه به هیچ وجه نور به بالای سر او نتابانید و بعد اینکه از زاوه کمی پایین عکاسی کنید.
پاها
در عکاسی پرتره قدی سوژه بهتر است که پاهای خود را جلو عقب بگذارد و وزن خود را روی پای عقبی بیندازد.
در این مقاله با همه جوانب عکاسی پرتره آشنا شدید و حالا آماده هستید که عکسهای زیبایی از چهره عزیزترینهای زندگیتان را ثبت کنید. عکاسی هنر ثبت خاطرهها و لبخندهاست و در عکاسی پرتره به حداعلای خودش میرسد. ممنون که تا اینجا با مدرسه هنر چیک چیک همراه بودید. ما اینجا علاوه بر دوره آموزش عکاسی برای شما نکات و تکنیکهای زیادی اماده داریم تا شما را تبدیل به یک عکاس حرفهای کنیم. کانال ما درتلگرام با نکاتی در باب ژست گرفتن بهتر، معرفی ژانرهای عکاسی، پوشش اخبار روز دنیای عکاسی، پادکستهای آموزشی و صدها مطلب دیگ اماده حضور شما است.